Share |

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2024

MARTIN HEIDEGGER ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ (ΑΝΑΛΥΣΗ) Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟ...

Γιώργος Ι. Τσιαντής: Φιλοσοφία & Τεχνολογία. Δοκίμιο οριακής οντολογίας. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ. Αθήνα 2004

 


ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΑΝΤΗΣ (1968-2010).

Μακριά έφυγες μα δίπλα μου σε νοιώθω 

σαν αεράκι απόμακρο που πηγαινοφέρνει την κουρτίνα

σα φωνή ασίγαστη του όντος που φουσκώνει το ιστίο μεσοπέλαγα

ανοίγοντας 

τους πόθους και τους στοχασμούς σου στο ταξίδι

ενώ παίζει με τα κύματα η μουσική 

(ο Σαββόπουλος κι ο Ντύλαν).

ΚΩΣΤΑΣ Ν. ΤΣΙΑΝΤΗΣ


ΒΙΒΛΙΟΑΝΑΦΟΡΑ  ΑΠΌ ΤΟΝ  ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ 

Δημήτρη Σ. Πατέλη

Φιλοσοφικοί στοχασμοί για την σύγχρονη τεχνολογία.  Αναφορά στο βιβλίο του Γιώργου Ι. Τσιαντή  Φιλοσοφία & Τεχνολογία. Δοκίμιο οριακής οντολογίας. (Εκδοτικός  όμιλος ΙΩΝ. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ. Αθήνα 2004).  Δημοσιεύθηκε στο: ΟΥΤΟΠΙΑ, Νο 72, Νοέμ.-Δεκ. 2006, σελ.177-182.

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2024

Φυσική και Θεολογία, η φύση των όντων και οι λόγοι των όντων, Μεσογαίας ...

Ο π. Βασίλειος Θερμός περί της σχέσης Επιστημών και Ορθοδοξίας - Intervi...

Ο π. Ειρηναίος Δεληδήμος περί της σχέσης Επιστημών και Ορθοδοξίας - Rev....

O Ρένος Αποστολίδης μιλάει για την Αγνωσία ► Philosophy Project, Αγνωσία...

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2024

Στ. Σταυρόπουλος : Από την ατομικότητα, στη προσωπικότητα μέσα στη συλλ...

Ο αρθρογράφος και κορυφαίος σκιτσογράφος Στάθης Σταυρόπουλος, σε μια εφ όλης της ύλης συζήτηση με τους ακροατές του 98.4. Η woke αντζεντα και η αποθέωση του ατομικισμού. H τερατώδους μορφής προπαγάνδα των εκδοτών και δημοσιογράφων. το καρκατσουλιό της τηλεόρασης. Μια αριστερά που δε μιλάει για σοσιαλισμό, δεν είναι αριστερά. Οι πόλεμοι που υπάρχουν είναιι ο πόλεμος της κατοχής των πλουτοπαραγωγικών πηγών. τίποτα άλλο. Το οικονομικο-βιομηχανικο στρατιωτικό σύμπλεγμα: μια συνομωσία σε κοινή θέα. ΑΙ χωρίς λαό-δημοκρατικό έλεγχο οδηγεί σε Ιερατείο και το λαό στο Μεσαίωνα. Δεν είδα πολλούς επιστήμονες να εκφράζουν την ανησυχία τους. Σκοπός της άκρας δεξιάς -στο κενό της αριστεράς-να πάρουν δημαγωγικά την εξουσία και να γίνει όργανο των εταιρειών. Έλλειμα της αριστερής πολιτικής στην Ευρώπη και αλλού.

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2024

ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΜΕΝΗ ΛΙΜΝΗ του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΡΤΕΜΗ (η παράσταση)

ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΤΑΜΙΑ : Ποίηση-Μουσική Κώστας Τσιαντής (Lyrics-Music Costas Tsiantis)

ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΤΑΜΙΑ Στην ακροποταμιά πίσω απ΄ τις καλαμιές  στέκω και περιμένω  μέχρι να δω την πέστροφα να ξεπετιέται πάνω απ’ το νερό γράφοντας τόξο γεφυριού στον αέρα, μέχρι να δω τη ράχη της να λαμπυρίζει στο φως του μεσημεριού πριν βυθιστεί ξανά στο άγριο ρεύμα, αφήνοντας πίσω της τ’ άδηλο ίχνος του αφανέρωτου, το αντιφέγγισμα του λυχναριού του στρατοκόπου μεσάνυχτα σαν κόβει το συρματόπλεγμα τα σύνορα να περάσει. 3-10-2016.



Σάββατο 6 Ιουλίου 2024

Οξώπετρα ή ελεγεία του απορριμμένου λίθου από Χρήστος Γιανναράς -18 Μαρτίου 2014

 Οξώπετρα ή ελεγεία του απορριμμένου λίθου

Οξώπετρα ή ελεγεία του απορριμμένου λίθου - Αντίφωνο
ANTIFONO.GR
Οξώπετρα ή ελεγεία του απορριμμένου λίθου - Αντίφωνο
Η ποίηση δεν σχολιάζεται. Δικαιούμαι, ωστόσο, να υπομνηματίζω την ελπίδα. Έλληνας εγώ, σε έτος απολωλός 1992. Και κουβαλώ αυτό το όνομα βαθειά πληγή επώδυνη. Σε ζαλιστι...
Όλες οι αντιδράσεις:
Costas Tsiantis

Ζωή Δικταίου-Κώστας Τσιαντής: ΠρώτηΣυλλαβή

Πέμπτη 6 Ιουνίου 2024

«Μη με λησμόνει» : Γράφει η Ζωή Δικταίου. 2 Ιουνίου 2024

Γράφει η Ζωή Δικταίου


Φίλες και φίλοι, «μη με λησμόνει», μια φωνή είναι για να θυμηθούμε πως κάθε άνθρωπος 

είναι μοναδικός και  έχει δικαίωμα σε μια ίση πρόσβαση στην ίδια τη ζωή. Ο αυτισμός

μας αφορά όλους. Είναι συνηθισμένο να νομίζουμε πως γνωρίζουμε τις ανάγκες των

άλλων, και ας έχουμε μαύρα μεσάνυχτα. Όσο το διαφορετικό μας δημιουργεί φόβο, καμιά

ανάγκη του άλλου δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αληθινά και βαθιά. H ευαισθησία,

η προσφορά, η κατανόηση, η αγάπη δεν έχουν στεγανά. Καμιά φορά επεμβαίνουμε να 

συμβουλεύσουμε, να διδάξουμε, να κάνουμε κήρυγμα, γιατί αυτό συντηρεί την εικόνα μας. 

Αναρωτηθήκαμε ποτέ αν εξαπατάμε πρώτα τον  εαυτό μας και μετά τον άλλο με τέτοιες 

συμπεριφορές; Ίσως αν κάναμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, μικρές ανθρώπινες 

καθημερινές πράξεις αποδοχής, καλοσύνης, αγάπης, ίσως τότε  να φτιάχναμε έναν 

καλύτερο κόσμο.   Συνέχεια ΕΔΩ

Τετάρτη 5 Ιουνίου 2024

ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ. Αναμένοντας την έκδοση των Πρακτικών του 13ου Φιλοσοφικού Συνεδρίου που έγινε την άνοιξη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΟΡΑΜΑ   ΤΟΥ JOHN F. KENNEDY (1917-1963): 

                                              Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ


Κώστας Ν. Τσιαντής,  Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής,                                                     Ph.D. Φιλοσοφία της Τεχνολογίας. 


Περίληψη.

Η εισήγηση αναζητά τομές στην πολιτική αντίληψη που προκάλεσαν οι ομιλίες του Τζων Κέννεντι και οι προσπάθειές του να οικοδομήσει έναν κόσμο ειρήνης, ελευθερίας και δικαίου. Θεμελιώδεις αρχές είναι εδώ: η άρνηση του μονοπολισμού και οι πρωτοποριακή αντίληψη για την ειρήνη (V. Η ομιλία της ειρήνης), τα ανθρώπινα δικαιώματα (ενότητα VI) και οι παγκόσμιοι θεσμοί (VII. Τελευταία ομιλία στον ΟΗΕ). Οι αρχές αυτές αρχίζουν να κρυσταλλώνονται πολιτικά στη σύνδεσή τους με την επιστήμη και ιδιαίτερα με τον τρόπο που λειτουργεί το οικονομικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα (ΙV. Παρέμβαση στην FED). Η κοινωνικο-οικονομική μορφοποίησή τους απαιτεί ωστόσο τη δημοκρατική αντιπαράθεση με κατεστημένες υπονομευτικές δυνάμεις και συμφέροντα (ΙΙΙ. Καταγγελία του παρακράτους, προστασία της Δημοκρατίας). Ο Κέννεντι δέχεται ότι μπορούν να υπάρχουν συγχρόνως στον πλανήτη το ελεύθερο κοινωνικό σύστημα και το κομμουνιστικό,  σε εξελισσόμενη άμιλλα, ανταγωνισμό και συνεργασία μεταξύ τους. Η αρχή του διαλόγου μεταξύ των δυο κόσμων ήταν η βάση στην οποία στηρίχτηκε η επίλυση της κρίσης των πυραύλων στην Κούβα (ενότητα ΙΙ), ενώ η πολιτική της σταδιακής απεμπλοκής από το Ν. Βιετνάμ και της βοήθειας ώστε ν' αντιμετωπίσει τον κομμουνισμό και να λειτουργήσει ελεύθερα και δημοκρατικά υπήρξαν τελικά οι επιλογές του Κέννεντι, λίγες εβδομάδες πριν τη δολοφονία του, απέναντι στην πολιτική επέκτασης του πολέμου στο Β. Βιετνάμ (VIII. Προσπάθεια απεμπλοκής από το Βιετνάμ). Τα προβλήματα εκείνης της εποχής εμφανίζονται με άλλη μορφή σήμερα, αλλά παραμένουν ίδια στη βάση τους περιμένοντας την συνειδητή ενεργοποίηση των πολιτών (Ι. Εισαγωγή / ΙΧ.Καταλήγοντας).

Τετάρτη 22 Μαΐου 2024

Μνήμη Δημήτρη Παπακωστόπουλου. Γράφει ο Γ. Κουζής.

«ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΊΑΣ (Bristol University) ΚΑΙ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ ΤΩΝ ΚΡΥΜΜΕΝΩΝ ΝΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΝΟΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ». Κ.Τ


Μνήμη Δημήτρη Παπακωστόπουλου


Στις 8 Γενάρη τρέχοντος έτους έφυγε από κοντά μας ο αγαπητός μας Δημήτρης (Μίμης, όπως τον αποκαλούσαμε) Παπακωστόπουλος. Η εξόδιος ακολουθία και η ταφή του πραγματοποιήθηκε στις 11 Γενάρη εδώ, στη γενέτειρά του, σε στενό οικογενειακό κύκλο, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών.

Το Δ.Σ. του συλλόγου μας αποφάσισε να τιμήσει τη μνήμη του σήμερα, κατά την τέλεση του 40ήμερου μνημοσύνου του, ημέρα που συμπίπτει με την εορτή του τοπικού μας Αγίου, του Αγίου Ρωμανού. Αυτή την ημέρα ο Μίμης κάθε χρόνο ήταν εδώ, παρών, παρά τις δύσκολες συνθήκες του χειμώνα και τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε. Και το χαιρόταν μέσα από την καρδιά του! Φέτος, τις πρώτες μέρες του Γενάρη, όταν επικοινωνήσαμε για να ανταλλάξουμε ευχές για τον καινούριο χρόνο, δώσαμε ραντεβού να συναντηθούμε σήμερα στο χωριό μας, στη γιορτή του Αγίου. Και η χροιά της φωνής του φανέρωνε τον βαθύ του πόθο γι΄ αυτό το χειμωνιάτικο προσκύνημα στον Άγιο Ρωμανό και στην πατρώα γη. Όμως ο Θεός είχε άλλα σχέδια! Η θέση του σήμερα, δίπλα στη σύντροφο της ζωής του, Σοφία, που πάντα τον συνόδευε σε αυτό το προσκύνημα, είναι άδεια. Και η ψυχή όσων τον γνωρίσαμε και τον αγαπήσαμε διακατέχεται από βαθιά θλίψη. Μας παρηγορεί η σκέψη πως θα είναι ευχαριστημένος που το σώμα του αναπαύεται στη γη της μικρής του πατρίδας, που τόσο αγάπησε, και η ψυχή του ταξιδεύει στο ουράνιο στερέωμα του χωριού μας, που έχει «τα πιο λαμπερά αστέρια στον κόσμο», και απολαμβάνει «την απεραντοσύνη των γαλαξιών του διαστήματος», όπως ο ίδιος έλεγε.

Το να μιλήσει κανείς επαρκώς για τον αγαπητό μας εκλιπόντα, υπερβαίνει τα όρια της σημερινής μας αναφοράς, που θα πρέπει να είναι σύντομη. Αισθανόμαστε όμως ικανοποιημένοι που ο σύλλογός μας στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του Δεκαπενταύγουστου του 2018 πραγματοποίησε ειδικό αφιέρωμα για τον Δημήτρη, παρουσία του ιδίου, της συζύγου του, του γιου του και εγγονών του, και του απένειμε τιμητική πλακέτα για το πολυσχιδές έργο του, καθώς και για την προσφορά του στον σύλλογο και το χωριό μας. Έχει αξία να τιμάται κάποιος εν ζωή και να χαίρεται για την κοινωνική του καταξίωση. Τα σχετικά με αυτή την εκδήλωση έχουν καταγραφεί σε τετρασέλιδο αφιέρωμα στο τεύχος 67 του περιοδικού μας «ΕΚΦΡΑΣΗ».

Ο Δημήτρης Παπακωστόπουλος γεννήθηκε στον Ασπρόπυργο το 1938. Ήταν το μοναχοπαίδι του γιατρού, Γεωργίου Παπακωστόπουλου, και της Ασπασίας, το γένος Καλογερά. Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε στον Ασπρόπυργο, μέχρι το 1944, οπότε μετεγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών απ’ όπου έλαβε και την ειδικότητα του Νευρολόγου Ψυχιάτρου. Διετέλεσε ερευνητής και λέκτορας στο τμήμα Κλινικής Νευροφυσιολογίας της Νευρολογικής και Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παρά τις ευκαιρίες που του δόθηκαν να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα στην Ελλάδα, επέλεξε να μεταβεί στην Αγγλία, όπου μπορούσε να ασχοληθεί με την έρευνα, που κυρίως τον ενδιέφερε. Στο Bristol, όπου εγκαταστάθηκε, ανέπτυξε πλούσιο ερευνητικό έργο και συνέβαλε στην εφαρμογή τεχνολογικών μεθόδων, που ακόμα και σήμερα θεωρούνται πρωτοποριακές για την ιατρική πράξη, τουλάχιστον στη χώρα μας. Κορυφαία στιγμή της επιστημονικής του πορείας ήταν όταν ανέπτυξε, σε συνεργασία με την επιστημονική - ερευνητική του ομάδα, ένα πρωτοπόρο διαγνωστικό σύστημα τηλεϊατρικής, το οποίο λειτούργησε με μεγάλη επιτυχία σε διαγνωστικά κέντρα και σε νοσοκομεία.

To 1990 αυτό το σύστημα τηλεϊατρικής θέλησε να το κάνει γνωστό στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτής της στόχευσης πραγματοποίησε το πρώτο τηλεϊατρικό ραντεβού στην Κύπρο μεταξύ Αγγλίας και Κύπρου, και οργάνωσε στην Ελλάδα το πρώτο παγκόσμιο τηλεϊατρικό συνέδριο με συμμετοχή της Αγγλίας, των Η.Π.Α., της Μαλαισίας και της Ελλάδας. Το πρόγραμμα αυτό όμως δεν είχε συνέχεια αυτή την εποχή στη χώρα μας. Για τον Δημήτρη όμως ήταν ικανοποίηση το ότι το κατέστησε γνωστό στην πατρίδα του.

Τον Φεβρουάριο του 2003, σε ηλικία 65 ετών, σύμφωνα με την αγγλική νομοθεσία, συνταξιοδοτήθηκε.

Τα τελευταία χρόνια έζησε με τη σύζυγό του στην Αυλίδα, γιατί, όπως έλεγε ο ίδιος, του άρεσε το βουνό, αλλά του άρεσε και η θάλασσα. Εκεί άφησε και την τελευταία του πνοή πριν από 40 ημέρες.

Μέσα από αυτή τη σύντομη βιογραφική αναφορά γίνεται φανερή κυρίως μια πτυχή της προσωπικότητας του Δημήτρη. Αυτή του επιστήμονα – ερευνητή, που διέπρεψε στον χώρο της ιατρικής και της έρευνας με την ακατάβλητη ενεργητικότητά του και το ανήσυχο, δημιουργικό και πρωτοποριακό πνεύμα του, και προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες στον πάσχοντα άνθρωπο και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του.

Όμως στο έργο του αυτό ευτύχισε να έχει δίπλα του τη σύζυγό του, Σοφία, ένθερμη συνεργάτιδα και συμπαραστάτρια σε όλη του την οικογενειακή και επαγγελματική διαδρομή. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Γιώργο και την Έζι, διακεκριμένους επιστήμονες, και επτά εγγόνια, που τα υπεραγαπούσε. Αποτέλεσαν μια οικογένεια με δυνατούς δεσμούς, υψηλούς στόχους και ιδιαιτέρως υποστηρικτική, που εμψύχωνε τον Δημήτρη και του συμπαρίστατο στο πολυεπίπεδο και δύσκολο έργο του.

Η προσφορά του Δημήτρη δεν τελειώνει στην Ιατρική και την έρευνα. Ανέπτυξε πλούσια και σημαντική κοινωνική και πολιτιστική δράση τόσο στο Μπρίστολ ως πρόεδρος ή μέλος πολιτιστικών συλλόγων όσο και στην Ελλάδα.

Άλλωστε δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως είναι αυτός που το 1976 καθιέρωσε στο χωριό μας τις πολιτιστικές δράσεις του Δεκαπενταύγουστου και τους έδωσε το προσωνύμιο «Λόγια και Χορός στο Δέντρο», οι οποίες έκτοτε αποτελούν σημείο αναφοράς των δράσεων του συλλόγου μας και του χωριού μας κάθε καλοκαίρι. Στις εκδηλώσεις αυτές, αφότου καθιερώθηκαν, φρόντιζε να είναι πάντα παρών και να συμβάλει με ζήλο μαζί με τη σύζυγό του στην επιτυχία τους, προσβλέποντας στην ανάπτυξη της αλληλεπίδρασης μεταξύ των συγχωριανών και στη σύσφιξη των κοινωνικών σχέσεων, καθώς και στη διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της ιδιαίτερης πατρίδας μας.

Τα τελευταία χρόνια ανακαλύψαμε και μια ακόμα πτυχή της προσωπικότητάς του. Ο Δημήτρης ήταν και ποιητής με βαθύ στοχασμό και έντονη φιλοσοφική σκέψη. Μας εμπιστεύθηκε δύο ποιητικές του συλλογές με τίτλο «Αν…να» και «…ΤΩΡΑ…», το περιεχόμενο των οποίων προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε με κάποιες αναλύσεις που επιχειρήσαμε και δημοσιεύσαμε στα τεύχη 55, 70 και 82 της «ΕΚΦΡΑΣΗΣ».

Η ποίησή του είναι πολυεπίπεδη και απαιτούνται πολλές απόπειρες προσέγγισής της προκειμένου να αποκαλυφθούν οι ιδέες του. Συνοπτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι διακρίνεται για τη στοχαστικότητα, τη βαθιά φιλοσοφική και υπαρξιακή αναζήτηση, τη βιωματικότητα, την υπαινικτικότητα, την αντιθετικότητα, την ουσιαστική προσέγγιση της φύσης μέσα από την οποία ο άνθρωπος βρίσκει το πραγματικό νόημα της ζωής και οδηγείται στη λύτρωση.

Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να διαβάσω ένα σύντομο ποίημα του Δημήτρη, που είναι εύκολα κατανοητό και θα μπορούσε να αποτελέσει το μήνυμά του στον σύγχρονο άνθρωπο, που παραπαίει στην προσπάθειά του να βρει τον τρόπο με τον οποίο θα καταξιώσει τη ζωή του. Ο τίτλος του ποιήματος είναι: «Γίνε»


Γ ί ν ε


Παρατήρησε το αστέρι,

το πουλί σαν κελαηδεί

Παρατήρησε το φύλλωμα,

καθώς παίζει με το αγέρι,

με τον ίσκιο,

με του Ήλιου την αχτίδα.



Γίνε ερευνητής.

Γίνε θαυμαστής.

Γίνε,

τρυφερά χαμογελώντας

και ρωτώντας και πονώντας,

άξιο τέκνο της ζωής.



Ερεύνησε, λοιπόν, τον κόσμο που σε περιβάλλει, θαύμασε τα αποτελέσματα που σου προσφέρει η έρευνα, καταξίωσε τη ζωή σου ρωτώντας και πονώντας και αναζητώντας την αλήθεια μέσα στη σοφία που κρύβεται στην απλότητα της φύσης. Αυτό είναι το μήνυμά του, απόσταγμα της βαθιάς του γνώσης και της πολυεπίπεδης εμπειρίας του.

Ο Μίμης μας κάνει υπερήφανους για τις πτυχές της προσωπικότητάς του τις οποίες επιχειρήσαμε να προσεγγίσουμε ακροθιγώς με όσα προαναφέραμε, αλλά και για πολλά άλλα χαρακτηριστικά του που δεν μπορούμε να συμπεριλάβουμε σε αυτή την αναφορά μας. Νοιώθουμε πραγματικά υπερήφανοι που είχαμε την τύχη να έχουμε κοινές ρίζες με αυτόν τον σημαντικό άνθρωπο και εκλεκτό συμπατριώτη μας. Έναν φλογερό ευπατρίδη, έναν γνήσιο Αντρανοβίτη!

Εκφράζω τα βαθιά συλλυπητήρια του συλλόγου, των συγχωριανών και προσωπικά στην αγαπημένη του σύζυγο και πολύτιμη συνεργάτιδά του, Σοφία, στα παιδιά του, Γιώργο και Έζι, στα εγγόνια του και στους λοιπούς οικείους.

Αγαπητέ Δημήτρη, η οικογένειά σου, οι συγγενείς σου, οι συγχωριανοί σου, οι φίλοι σου, σου απευθύνουμε σήμερα εκ βάθους ψυχής το «ύστατο χαίρε».

Για εμάς θα είσαι για πάντα ο «δικός μας Μίμης»!

Αιωνία σου η μνήμη στις ψυχές όλων όσων σε γνώρισαν, σε εκτίμησαν και σε αγάπησαν!

Καλό Παράδεισο, φίλε μου!

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου

Γιώργος Κουζής

Τετάρτη 15 Μαΐου 2024

Μετοχή και ιδιωτεία Του Χρήστου Γιανναρά

 


Μετοχή και ιδιωτεία

Του Χρήστου Γιανναρά

ταν μιλάμε για ελληνική παράδοση -τότε που λειτουργούσε- δεν εννοούμε μια συλλογική ιδεοληψία, κυρίαρχη ιδεολογία παρατεινόμενη σε διάρκεια αιώνων. Θα τολμούσα την αποφθεγματική, αλλά όχι αυθαίρετη διατύπωση ότι «παράδοση» για τους Ελληνες ήταν η πείρα που παραδινόταν από γενιά σε γενιά. Και είχε κριτικό χαρακτήρα αυτή η μεταβίβαση πείρας: κάθε γενιά ξεσκαρτάριζε ό, τι περιττό και ανώφελο από τα όσα παραλάμβανε και πρόσθετε τις δικές της εμπειρικές εκτιμήσεις για το αναγκαίο και για την ποιότητα.

Στην ελληνική, λοιπόν, παράδοση ήταν πραγματικά αδιανόητος ο ατομικός, ιδιωτικός χαρακτήρας της μεταφυσικής αναζήτησης. Αυτό συνάγεται καταφανέστατα από τις γραπτές απομνημειώσεις, τις καλλιτεχνικές εκφάνσεις, τις εθιμικές πρακτικές της παράδοσης. Δυσκολευόμαστε σήμερα να το αντιληφθούμε, γιατί οι δικοί μας εθισμοί, μαζί με τις εντολές «πολιτικής ορθότητας» που μας επιβάλλει η νατοϊκή Νέα Τάξη πραγμάτων, απωθούν τη μεταφυσική αναζήτηση στο πεδίο του αποκλειστικά ιδιωτικού, της στεγανά ατομικής επιλογής. Η μεταφυσική σήμερα είναι εξ ορισμού ιδεολόγημα και ψυχολογική μόνο καταφυγή, επομένως ατομική καθαρά υπόθεση. Η κρατική νομοθεσία αναγνωρίζει την ανάγκη των ατόμων να ικανοποιούν τα θρησκευτικά τους ορμέμφυτα, γι’ αυτό και προστατεύει ως «δικαίωμα» την οποιαδήποτε (αδιαφοροποίητα) θρησκευτική ιδεοληψία.

Με άλλα λόγια, η σημερινή νομοθεσία και νοοτροπία αποκλείουν καισαρικά τον τρόπο οργάνωσης του κοινού βίου με τον οποίο σημάδεψε κάποτε την πανανθρώπινη ιστορία η ελληνική παράδοση: Αποκλείουν την ελληνική «πόλιν», το «κοινόν άθλημα» του «πολιτικού βίου», τη δημοκρατία ως μετοχή όλων των πολιτών στην πραγμάτωση του «αληθούς».

Στον γεωγραφικό χώρο που ορίζουν οι ακτές του Αιγαίου και το ενδιάμεσο αρχιπέλαγος, γεννήθηκε, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, η κριτική σκέψη.

Δηλαδή η ανάγκη να επαληθεύεται η γνώση, να διακρίνεται το σωστό από το λάθος, η πραγματικότητα από την ψευδαίσθηση, την πλάνη, το ψεύδος. Και «κριτήριον αληθείας» για τους Ελληνες ήταν πάντοτε το «κοινωνείν»: η εμπειρική συμμαρτυρία, ο γλωσσικός συντονισμός της εμπειρίας – «όταν πάντες ομοδοξούσι και έκαστος επιμαρτυρεί».

Με την «πόλιν» και το «πολιτικόν άθλημα» έκαναν οι Ελληνες το άλμα μετάβασης από την «κοινωνίαν της χρείας» στην «κοινωνίαν του αληθούς»: Η συλλογική συνύπαρξη να μην αποβλέπει πια μόνο ή πρωτευόντως στη χρεία – στον καταμερισμό της εργασίας για την πληρέστερη κάλυψη των βιοτικών αναγκών. Να αποβλέπει κυρίως στην επιδίωξη μίμησης του «όντως υπαρκτού»: του αθάνατου «τρόπου» της λογικής κοσμιότητας και αρμονίας των υπαρκτών. Και αυτή την επιδίωξη την έκαναν οι Ελληνες «γλώσσα», δηλαδή πράξη αποκαλυπτική του στόχου: Γλώσσα θεσμών της «πόλεως», γλώσσα της τραγωδίας, του αγάλματος, της αρχιτεκτονικής – του Παρθενώνα.

Η μεταφυσική αναζήτηση για τον Ελληνα ήταν μετοχή, εμπειρία συνάθλησης, κοινωνία λογικών ψηλαφήσεων – όχι ατομική επιλογή και ιδιωτικές «πεποιθήσεις». Στην «εκκλησία του δήμου» συνάζονταν οι πολίτες για να συγκροτήσουν και φανερώσουν την «πόλιν» ως «κόσμον» – κόσμημα «κατά λόγον» τάξεως, αρμονίας και κάλλους. Και στην «εκκλησία των πιστών» συνάζονταν στη συνέχεια οι χριστιανοί Ελληνες για να συγκροτήσουν και φανερώσουν την καινούργια τώρα «πόλιν» της αγαπητικής κοινωνίας της ζωής, τον τρόπο του «όντως υπαρκτού» που τώρα τον ψηλαφούσαν στην υπαρκτική ελευθερία της Τριαδικής Αγάπης.

Με άλλα λόγια, το ζητούμενο της μεταφυσικής αναζήτησης, τόσο για τον αρχαίο όσο και για τον εκχριστιανισμένο Ελληνισμό, δεν ήταν μια υπερβατική πληροφορία, αλλά ένας «τρόπος υπάρξεως»: η εμπειρία, η βίωση του «τρόπου» χάριζε τη γνώση της αλήθειας. Και ο «τρόπος» ήταν πάντοτε κοινωνικός, τρόπος κοινωνίας, μετοχής – κοινωνούμενης εμπειρίας, μετοχικής γνώσης. «Κατά μετοχήν του κοινού λόγου και θείου γινόμεθα λογικοί», έλεγε ο Ηράκλειτος. Ο δεδομένος τρόπος της λογικής κοσμιότητας του κόσμου ήταν για τον αρχαίο Ελληνα η οδός για την εμπειρική ψηλάφηση της αλήθειας. Και η ελευθερία του τρόπου της ερωτικής αυθυπέρβασης, η αγάπη όχι ως ατομική αρετή, αλλά ως κατόρθωμα ελευθερίας από τον ατομοκεντρισμό της φύσης και της ανάγκης -κατόρθωμα κοινωνίας της ζωής και της ύπαρξης- είναι για τον χριστιανό Ελληνα η οδός εμπειρίας του αληθούς.

Αν είχαν αρκεστεί και οι Ελληνες στην κατασφάλιση των ορμέμφυτων ατομοκεντρικών αναγκαιοτήτων, αν είχαν εκλάβει τη μεταφυσική αναζήτηση σαν ιδιωτική επιλογή και ατομική αρέσκεια, η ανθρωπότητα δεν θα είχε γνωρίσει την πολιτική και τη δημοκρατία: το κοινόν άθλημα να αληθεύει ο βίος. Δεν θα είχε γνωρίσει η ανθρώπινη ιστορία τον Παρθενώνα και την Αγια-Σοφιά, το αρχαιοελληνικό άγαλμα και την εκκλησιαστική Εικόνα, την τραγωδία και την ορθόδοξη λειτουργική δραματουργία.

Ομως, η ελληνική παράδοση ήταν έκπληξη και η έκπληξη δεν αντέχεται: Η μεσαιωνική (βαρβαρική τότε) Δύση φρόντισε να τη φέρει στα μέτρα του ορμέμφυτου ατομοκεντρισμού, να την παραχαράξει στα καίρια. Και ο Ελληνισμός, περιθωριοποιημένος ιστορικά, υποτάχθηκε μιμητικά στην παραχάραξη, έπαψε να υπάρχει ως πρόταση ή έκπληξη πολιτισμού. Οι άνθρωποι σήμερα λέμε «μεταφυσική» και εννοούμε ατομικές πεποιθήσεις, ιδεολογήματα και ψυχολογήματα. Λέμε «πίστη» και εννοούμε ιδιοκτησία απόψεων, όχι αγώνισμα εμπιστοσύνης. Λέμε «πολιτική» την εμπορευματοποιημένη μαφιόζικη εξουσιολαγνεία, λέμε «δημοκρατία» τα ολιγαρχικά προϊόντα μαγειρέματος των εκλογικών νόμων και «επικοινωνιακής» διαβουκόλησης ανέγνωμων ψηφοφόρων.

Ο Ελληνισμός έχει ιστορικά τελειώσει, η διαιώνιση του ελληνικού ονόματος από το ελλαδικό κρατίδιο είναι μόνο ντροπή: συσκότιση και διασυρμός μιας πρότασης πολιτισμού με πανανθρώπινη εμβέλεια. Σώζεται, ωστόσο, αλλοτριωμένη η πρόταση προκλητικά περιφρονημένη, αλλά ως ενεργός λαϊκή πράξη, στη δραματουργία και στην ποίηση του λατρευτικού εκκλησιαστικού γεγονότος. Και κορύφωμα των εόρτιων κύκλων αυτού του γεγονότος είναι η Μεγάλη Εβδομάδα – από σήμερα ώς και την επόμενη Κυριακή.

Αν κάποιος θέλει να ψηλαφήσει εμπειρικά τη μεταφυσική αναζήτηση ως άθλημα κοινωνίας και όχι ως ιδιωτική αρέσκεια, μπορεί να αξιοποιήσει το λείμμα: Ας ξεχωρίσει μιαν εκκλησιά, όσο γίνεται λιγότερο «εκσυγχρονισμένη». Και να χώνεται εκεί, σε μια γωνιά, εφτά μέρες, πρωί – βράδυ.

Ισως του χαριστεί η εμπειρία και γεύση της μετοχής.

Εφ. Καθημερινή 12.04.2009

Τρίτη 14 Μαΐου 2024

Ένας φιλόσοφος και ένας Αστροφυσικός συζητούν - Γιανναράς/Δημόπουλος - Ε...

“Displacement Has Been Weaponized”: Gaza Reporter Akram al-Satarri on Is...

"The plan is genocide": Palestinian ambassador on Israel's assault #Gaza

Ολονύχτια διαμαρτυρία στα Προπύλαια ενάντια στη σφαγή του Παλαιστινιακού...

Τετάρτη 8 Μαΐου 2024

Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου του Κωστή Παλαμά σε μετάφραση του Μανώλη Αλυγιζάκη


Manolis Aligizakis

 Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου του Κωστή Παλαμά σε μετάφραση μου για πρώτη φορά στη Β. Αμερική. Το πιο δύσκολο έργο που έχω μεταφράσει ποτέ. Παρ’ όλα αυτά το αποτέλεσμα είναι υπέροχο όσο και το πρωτότυπο. /// The Twelve Narratives of the Gypsy, by Kostis Palamas, in my translation for the first time in N. America; the most difficult translation I’ve ever done. Yet the end result stands as gracefully and as beautifully as its original.

Τρίτη 30 Απριλίου 2024

Βασίλη Τσαμπρόπουλου : ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ, εκδόσεις ΑΡΜΟΣ, 2023.



ΑΥΘΟΡΜΗΤΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΣΤΟΝ  ''ΠΑΡΝΑΣΣΟ''

'Ενα ξεχωριστό βιβλίο παρουσιάστηκε χθες βράδυ στην αίθουσα «Παρνασσός», στην οποία πριν από τέσσερις δεκαετίες περίπου ένα 10χρόνο παιδί- θαύμα καθήλωνε το ακροατήριο με τους ήχους που έπαιζε στο πιάνο. Ήταν ο παγκόσμια γνωστός σήμερα μεγάλος συνθέτης, μουσουργός και δεξιοτέχνης των πλήκτρων Βασίλης Τσαμπρόπουλος, ο οποίος ωστόσο δεν δέχτηκε το χαρακτηρισμό ''θαύμα'' ούτε τότε που ήτανε μικρός ούτε βέβαια σήμερα όπου ξεχωρίζει όχι μόνο για την παρουσία του στο χώρο της μουσικής αλλά και για την φιλοσοφική του προσπάθεια να μας λευτερώσει από ''το παρελθόν και τη ρύθμιση του πνεύματος'' που μας διακατέχει. Το φιλοσοφικό του αισθητήριο, που τον απέτρεψε τότε να αποδεχτεί το χαρακτηρισμό, καλλιεργήθηκε και αναπτύχθηκε έκτοτε σε με διαρκή αμφισβήτηση, γνώση, εμπειρία και υπαρξιακή αναζήτηση του ζητήματος της αλήθειας, η οποία στην ιστορική μας ύπαρξη (όπως ο Παρμενίδης προσημαίνει) μόνο κατ' όνομα υπάρχει ως αλήθεια. 'Ετσι το πρόσφατο φιλοσοφικό του δοκίμιο που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ θα λάβει τον τίτλο ''ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ''.

Η παρουσίαση του βιβλίου αυτού έγινε χθες στον Παρνασσό από τον Αθανάσιο Αντωνόπουλο (καθηγητή κοινωνικής κοινωνιολογίας και θρησκειολογίας στο ΕΚΠΑ), τον κ. Γιώργο Μονεμβασίτη (κριτικό και ιστορικό τέχνης) και τον κ. Θεοδόσιο Πελεγρίνη (πρώην πρύτανη και υπουργό, Ομότιμο καθηγητή του ΕΚΠΑ). Οι ομιλίες των ανωτέρω πνευματικών ανθρώπων μας βοήθησαν αποφασιστικά ν' αποκτήσουμε πρόσβαση στο βιβλίο και την προσωπικότητα του συγγραφέα, και ιδιαίτερα να τοποθετήσουμε το ζήτημα της αλήθειας στο χώρο του φιλοσοφικού, κοινωνικού, και θεολογικού  corpus και υπαρξιακού προβληματισμού.

Ο συγγραφέας λαβάνοντας το λόγο λειτούργησε και στο χώρο της φιλοσοφίας με μαεστρία και ρητορική δεξιοτεχνία στη βάση μιας αφετηρίας πλατωνικής και χεγκελιανής με σκεπτικιστικές επιρροές και μιας αμφισβήτησης καρτεσιανού και αντορνικού τύπου, δίνοντας τόπο και νόημα στο γεγονός της καλλιτεχνικής δημιουργίας και επιστρέφοντας πίσω στο ερωτών υποκείμενο το ερώτημα της αλήθειας ως ανοικτής δυνατότητας.

''Η έκφραση, προς απογοήτευση των φίλων καλλιτεχνών'', τονίζει ο Τσαμπρόπουλος, ''δεν είναι το χαρακτηριστικό δείγμα της υπέρτατης υπαρκτικής τους ελευθερίας ή κάποιας άλλης υπερβατικής προαιώνιας υπερ-έμπνευσης, που ταυτίζεται εκ των προτέρων με την αλήθεια. Παραμένει, προς απογοήτευση πολλών, η μηχανική αποδέσμευση και η φυσιολογική οδός της εξωτερίκευσης των ήδη καταγεγραμμένων εικόνων και εντυπώσεων, που απλώς ενυπάρχουν, με ταξινομημένο τρόπο, στον αποθηκευτικό χώρο της ανθρωπινης μνήμης.''. Και κλείνει με τα λόγια: ''Ο απελευθεωμένος ενεργητικός νους, αδέσμευτος από κάθε νοητική προκατάληψη, άκριτη πεποίθηση, ανάμνηση και επιθυμία προσκόλλησης στη γνωσιακή τροχοπέδη του παρελθόντος, είναι εκείνος που κατέχει τη δύναμη να αναζητήσει το ιερό μονοπάτι της αλήθειας, της αιώνιας θεϊκής αγάπης και της υπέρτατης υπαρκτικής μακαριότητας''.

Στο βιβλίο του Τσαμπρόπουλου χαίρεται κανείς τη σαφήνεια, την κυριολεξία και τη γλαφυρότητα της γραφής. Υπάρχουν βεβαίως σημεία τα οποία εγείρουν ερωτήματα. Για παράδειγμα: Ο Τσαμπρόπουλος επιμένει για την ανάγκη να απελευθερωθούμε από το παρελθόν. Αλλά πώς εννοιολογείται αυτό το αίτημα; Τί συμβαίνει όταν ο χρόνος δεν είναι μονοδιάστατος (δεν παριστάνεται με μια ευθεία γραμμή- στο αριστερό κομμάτι της οποίας τοποθετείται το παρελθόν, το δεξιό το μέλλον, και στο ενδιάμεσο το παρόν;) αλλά είναι 4-διάστατος έτσι που η βιούμενη στιγμή βλέπει συγχρόνως παρελθόν, παρόν και μέλλον; Αυτό και άλλα ερωτήματα καθιστούν τη συζήτηση με τον Βασίλη Τσαμπρόπουλο μια δημιουργική πρόκληση στον φιλοσοφικό αναστοχασμό και στην κατανόηση της ετερότητας, ενώ παράλληλα καθιστούν το βιβλίο σπόρο αφετηριακό για περαιτέρω έρευνες και διατριβές ικανές να οδηγήσουν στην αναγέννηση της σύγχρονης ελληνικής φιλοσοφίας. Αυτά σαν πρώτες σκέψεις. Θα επανέλθουμε.

Κώστας Τσιαντής,  Παν. Δυτικής Αττικής.