Share |

Παρασκευή 26 Απριλίου 2024

Βασίλη Τσαμπρόπουλου : ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ, εκδόσεις ΑΡΜΟΣ, 2023.



ΑΥΘΟΡΜΗΤΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΣΤΟΝ  ''ΠΑΡΝΑΣΣΟ''

'Ενα ξεχωριστό βιβλίο παρουσιάστηκε χθες βράδυ στην αίθουσα «Παρνασσός», στην οποία πριν από τέσσερις δεκαετίες περίπου ένα 10χρόνο παιδί- θαύμα καθήλωνε το ακροατήριο με τους ήχους που έπαιζε στο πιάνο. Ήταν ο παγκόσμια γνωστός σήμερα μεγάλος συνθέτης, μουσουργός και δεξιοτέχνης των πλήκτρων Βασίλης Τσαμπρόπουλος, ο οποίος ωστόσο δεν δέχτηκε το χαρακτηρισμό ''θαύμα'' ούτε τότε που ήτανε μικρός ούτε βέβαια σήμερα όπου ξεχωρίζει όχι μόνο για την παρουσία του στο χώρο της μουσικής αλλά και για την φιλοσοφική του προσπάθεια να μας λευτερώσει από ''το παρελθόν και τη ρύθμιση του πνεύματος'' που μας διακατέχει. Το φιλοσοφικό του αισθητήριο, που τον απέτρεψε τότε να αποδεχτεί το χαρακτηρισμό, καλλιεργήθηκε και αναπτύχθηκε έκτοτε σε με διαρκή αμφισβήτηση, γνώση, εμπειρία και υπαρξιακή αναζήτηση του ζητήματος της αλήθειας, η οποία στην ιστορική μας ύπαρξη (όπως ο Παρμενίδης προσημαίνει) μόνο κατ' όνομα υπάρχει ως αλήθεια. 'Ετσι το πρόσφατο φιλοσοφικό του δοκίμιο που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ θα λάβει τον τίτλο ''ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ''.

Η παρουσίαση του βιβλίου αυτού έγινε χθες στον Παρνασσό από τον Αθανάσιο Αντωνόπουλο (καθηγητή κοινωνικής κοινωνιολογίας και θρησκειολογίας στο ΕΚΠΑ), τον κ. Γιώργο Μονεμβασίτη (κριτικό και ιστορικό τέχνης) και τον κ. Θεοδόσιο Πελεγρίνη (πρώην πρύτανη και υπουργό, Ομότιμο καθηγητή του ΕΚΠΑ). Οι ομιλίες των ανωτέρω πνευματικών ανθρώπων μας βοήθησαν αποφασιστικά ν' αποκτήσουμε πρόσβαση στο βιβλίο και την προσωπικότητα του συγγραφέα, και ιδιαίτερα να τοποθετήσουμε το ζήτημα της αλήθειας στο χώρο του φιλοσοφικού, κοινωνικού, και θεολογικού  corpus και υπαρξιακού προβληματισμού.

Ο συγγραφέας λαβάνοντας το λόγο λειτούργησε και στο χώρο της φιλοσοφίας με μαεστρία και ρητορική δεξιοτεχνία στη βάση μιας αφετηρίας πλατωνικής και χεγκελιανής με σκεπτικιστικές επιρροές και μιας αμφισβήτησης καρτεσιανού και αντορνικού τύπου, δίνοντας τόπο και νόημα στο γεγονός της καλλιτεχνικής δημιουργίας και επιστρέφοντας πίσω στο ερωτών υποκείμενο το ερώτημα της αλήθειας ως ανοικτής δυνατότητας.

''Η έκφραση, προς απογοήτευση των φίλων καλλιτεχνών'', τονίζει ο Τσαμπρόπουλος, ''δεν είναι το χαρακτηριστικό δείγμα της υπέρτατης υπαρκτικής τους ελευθερίας ή κάποιας άλλης υπερβατικής προαιώνιας υπερ-έμπνευσης, που ταυτίζεται εκ των προτέρων με την αλήθεια. Παραμένει, προς απογοήτευση πολλών, η μηχανική αποδέσμευση και η φυσιολογική οδός της εξωτερίκευσης των ήδη καταγεγραμμένων εικόνων και εντυπώσεων, που απλώς ενυπάρχουν, με ταξινομημένο τρόπο, στον αποθηκευτικό χώρο της ανθρωπινης μνήμης.''. Και κλείνει με τα λόγια: ''Ο απελευθεωμένος ενεργητικός νους, αδέσμευτος από κάθε νοητική προκατάληψη, άκριτη πεποίθηση, ανάμνηση και επιθυμία προσκόλλησης στη γνωσιακή τροχοπέδη του παρελθόντος, είναι εκείνος που κατέχει τη δύναμη να αναζητήσει το ιερό μονοπάτι της αλήθειας, της αιώνιας θεϊκής αγάπης και της υπέρτατης υπαρκτικής μακαριότητας''.

Στο βιβλίο του Τσαμπρόπουλου χαίρεται κανείς τη σαφήνεια, την κυριολεξία και τη γλαφυρότητα της γραφής. Υπάρχουν βεβαίως σημεία τα οποία εγείρουν ερωτήματα. Για παράδειγμα: Ο Τσαμπρόπουλος επιμένει για την ανάγκη να απελευθερωθούμε από το παρελθόν. Αλλά πώς εννοιολογείται αυτό το αίτημα; Τί συμβαίνει όταν ο χρόνος δεν είναι μονοδιάστατος (δεν παριστάνεται με μια ευθεία γραμμή- στο αριστερό κομμάτι της οποίας τοποθετείται το παρελθόν, το δεξιό το μέλλον, και στο ενδιάμεσο το παρόν;) αλλά είναι 4-διάστατος έτσι που η βιούμενη στιγμή βλέπει συγχρόνως παρελθόν, παρόν και μέλλον; Αυτό και άλλα ερωτήματα καθιστούν τη συζήτηση με τον Βασίλη Τσαμπρόπουλο μια δημιουργική πρόκληση στον φιλοσοφικό αναστοχασμό και στην κατανόηση της ετερότητας, ενώ παράλληλα καθιστούν το βιβλίο σπόρο αφετηριακό για περαιτέρω έρευνες και διατριβές ικανές να οδηγήσουν στην αναγέννηση της σύγχρονης ελληνικής φιλοσοφίας. Αυτά σαν πρώτες σκέψεις. Θα επανέλθουμε.

Κώστας Τσιαντής,  Παν. Δυτικής Αττικής.